Bilişim (informatics) kelime anlamıyla; insanların teknik, ekonomik ve toplumsal alanlardaki iletişiminde kullandığı ve bilimin dayanağı olan bilginin, özellikle elektronik makineler aracılığıyla düzenli ve akılcı bir şekilde işlenmesidir. Sayısal ve elektronik verilere karşı ve/veya işlemle bağlantılı sistemlere karşı bilişim sistemleri (informatic systems) kullanılarak işlenen suçlara ise bilişim suçları (siber suçlar, cyber crime) adı verilir. İnternet bağlantılı herhangi bir bilişim sisteminin ya da ağının (network) diğer bilişim sistemlerine ya da ağlarına karşı kötü niyetli eylemler için kullanılması, klasik suçların bilişim sistemleri yoluyla işlenmesi ve internetin ortaya çıkışıyla gelişen suçlar bilişim suçları kapsamında değerlendirilmiştir.
Bilişim suçlarının işlenmesi için gereken araçlar; bilgisayar ve benzeri mobil cihazlar (avuç içi bilgisayarlar, pos makinesi, akıllı cep telefonları vs.), bu cihazlar arasında veri iletişimini sağlayacak iletişim ortamı ve bilgisayar ve benzeri mobil cihazların çalışmasını sağlayacak enerjidir.
11.06.1999 tarihinde Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği tarafından hazırlanan Bilişim Suçları raporunda bilişim suçları altı başlık altında sayılmıştır: “bilgisayar sistemlerine ve servislerine yetkisiz erişim ve dinleme”, “bilgisayar sabotajı”, “bilgisayar yoluyla dolandırıcılık”, “bilgisayar yoluyla sahtecilik”, “kanunla korunmuş bir yazılımın izinsiz kullanımı” ve “diğer suçlar” (Yasadışı yayınlar, pornografik yayınlar, hakaret vb.)
1 Temmuz 2004 tarihinde yürürlüğe giren Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi’ne (Convention on Cybercrime) göre bilişim suçları; “bilgisayar veri veya sistemlerinin gizliliği, bütünlüğü ve kullanıma açık bulunmasına yönelik suçlar” (hukuka aykırı erişim, yasa dışı müdahale, verilere müdahale, sistemlere müdahale, cihazın kötüye kullanımı), “bilgisayarla ilgili suçlar” (sahtecilik, dolandırıcılık vs.), “içerikle ilgili suçlar” (yasadışı yayınlar, pornografik yayınlar), “fikri mülkiyet haklarının ihlali ile ilgili suçlar” (telif haklarının ve benzeri hakların ihlaline ilişkin fiiller) şeklinde tasnif edilmiştir.
Bilişim suçları hukukumuzda ise 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda ikinci kitap, üçüncü kısım, “Bilişim Alanında Suçlar” başlıklı onuncu bölümünde düzenlenmiştir. Kanunda sayılan suçlar;
- Hukuka aykırı olarak bilişim sistemine girme ve orada kalmaya devam etme suçu (m. 243)
- Bilişim sisteminin işleyişinin engellenmesi, bozulması, verilerin yok edilmesi veya değiştirilmesi suçu (m. 244)
- Banka ve kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu (m. 245)
- Bilişim alanında işlenen suçlarda tüzel kişilerin sorumluluğudur (m.246)
Bilişim suçları zamandan ve mekândan bağımsız suçlar olması sebebiyle uluslararası boyuta sahiptir. Bu sebeple ülkelerin kendi mevzuatlarını uluslararası düzenlemelere uygun hale getirmesi bilişim suçlarıyla mücadele açısından önem arz etmektedir.
